De Caraïbische regio staat op een kruispunt: stijgende elektriciteitsvraag, een onvoorspelbare wereldwijde brandstofmarkt en de aanhoudende klimaatcrisis dwingen eilanden om koers te zetten richting energiezekerheid en netto-nul uitstoot. Voor de Small Island Developing States (SIDS) is de uitdaging duidelijk: de energietransitie moet niet alleen duurzaam zijn, maar ook betaalbaar en strategisch.

Energie-efficiëntie als katalysator

Hoewel veel discussies zich richten op innovatieve oplossingen zoals waterstoftechnologie of kernenergie, is volgens experts de meest directe en kosteneffectieve hefboom voor verandering al beschikbaar: energie-efficiëntie.

Projecten zoals het Caribbean Hotel Energy Efficiency Action Program (CHENACT) tonen aan dat eenvoudige aanpassingen in hotels besparingen tot 30% kunnen opleveren—soms goed voor meer dan een miljoen Amerikaanse dollar per jaar. Verlichting en airconditioning nemen samen twee derde van het energieverbruik van hotels voor hun rekening. Slimme retrofits in gebouwen bieden dus een directe route naar lagere emissies en kosten.

Om deze trend op te schalen, is er nood aan bredere ondersteuning van Energy Service Companies (ESCO’s), prestatiegebonden contracten en regionale financieringsmechanismen zoals het Energy SMART Fund van Barbados.

Gedistribueerde zonne-energie wint terrein

Voor de korte termijn (1–5 jaar) ligt de focus op beproefde technologieën. Zonne-energie speelt hierin een sleutelrol. In landen als Puerto Rico (955 MW), Barbados (20 MW) en St. Eustatius (4,15 MWp) helpt gedistribueerde zonne-energie de afhankelijkheid van dure, geïmporteerde brandstoffen te verminderen. Grootschalige zonneparken leveren in sommige gevallen al elektriciteit voor minder dan 7 dollarcent per kWh.

Ook windenergie bewijst zijn waarde, met succesvolle projecten zoals het BMR-windpark in Jamaica. Daar behalen installaties capaciteitsfactoren tot 42% over een periode van acht jaar. Geothermie, met name in de Oost-Cariben, komt langzaam op gang, met een 10 MW centrale in Dominica die eind 2025 operationeel moet zijn.

Middellange en lange termijn: innovatie én samenwerking

In de periode tot 2035 moet de regio zich voorbereiden op complexere systemen zoals grotere geothermische netwerken, bredere toepassing van onshore wind, en mogelijk groene waterstof voor industriële toepassingen. Investeringen tot wel US$ 15 miljard zijn nodig, vooral voor grensoverschrijdende infrastructuur en technologie-integratie.

Voor de lange termijn (>10 jaar) worden ideeën als kleine modulaire kernreactoren (SMR’s) en megaprojecten voor groene waterstof en ammoniak genoemd. Deze vereisen echter stevige regelgeving, technologiepartnerschappen en publieke ondersteuning.

Samenwerking als sleutel tot succes

Regionale instellingen zoals CCREEE, de Caribbean Development Bank en CARICOM hebben al de benodigde kaders ontworpen. Nu is het tijd voor actie. Gemeenschappelijke inkoop, harmonisatie van regelgeving en slimme financieringsstructuren kunnen de transitie versnellen. Platforms voor kennisdeling moeten duplicatie voorkomen en innovatie versnellen.

Een oproep tot uitvoering

De boodschap is helder: de technologieën zijn beschikbaar, de strategieën liggen op tafel. Wat nodig is, is daadkracht. Door te beginnen met energie-efficiëntie en geleidelijk op te schalen naar grootschalige hernieuwbare energie, kunnen de Caraïben hun toekomst veiligstellen—duurzaam, betaalbaar en weerbaar.

De koers is gezet. Het is tijd om te leveren.