Nederland is in een politieke crisis beland nadat PVV-leider Geert Wilders bekendmaakte dat zijn partij uit de regeringscoalitie stapt en alle PVV-bewindspersonen terugtrekt uit het kabinet-Schoof. De beslissing is gevallen na hoogopgelopen spanningen over het asielbeleid en de uitvoering van het coalitieakkoord.

Wilders verklaarde dat hij "niets anders kon doen" dan zich terugtrekken, omdat hij naar eigen zeggen geen voldoende steun kreeg van coalitiepartners VVD, NSC en BBB voor zijn voorstellen. "De PVV heeft beloofd het strengste asielbeleid ooit te voeren," aldus Wilders. Hij vroeg naar verluidt handtekeningen van de andere partijen onder zijn plannen, maar kreeg die niet.

Het besluit van Wilders leidde tot felle reacties van zijn coalitiegenoten. VVD-leider Dilan Yesilgöz noemde zijn vertrek “schaamteloos” en beschuldigde hem ervan weg te lopen voor zijn verantwoordelijkheid. Caroline van der Plas (BBB) sprak van een "roekeloze kamikazeactie", terwijl NSC-voorman Pieter Omtzigt nog niet publiekelijk heeft gereageerd.

De PVV had tien bewindslieden in het kabinet, onder wie asielminister Marjolein Faber en vicepremier Fleur Agema. Hun vertrek betekent dat het kabinet zijn meerderheid verliest en naar verwachting zal vallen.

De oppositiepartijen reageerden verdeeld. SP-leider Jimmy Dijk sprak van “een bevrijding van een politieke gijzeling”, terwijl CDA-leider Henri Bontenbal het besluit “onverantwoord en roekeloos” noemde. ChristenUnie-leider Mirjam Bikker pleit voor kalmte en stelt dat ook een rompkabinet een optie kan zijn.

Premier Dick Schoof heeft nog geen uitgebreide verklaring gegeven. De coalitieleiders en overgebleven bewindspersonen zullen in de komende uren beraad houden over hoe verder te gaan. Nieuwe verkiezingen in het najaar lijken een serieuze mogelijkheid.